در گوشه شمال غربی ایران ناحیه کوهستانی شامل سه استان آذربایجان غربی و شرقی و اردبیل است. علت وجود کوهستان‌های این منطقه فعالیت‌های چین خوردگی، نفوذ ماگما و فعالیت‌های آتشفشانی است. این ناحیه هنوز یک منطقه کوهستانی جوانی و در حال تکامل است به همین دلیل نشانه‌هایی مانند زلزله‌های مداوم، فعالیت‌های چشمه‌های آبگرم و رودها در این منطقه به وفور دیده می‌شود.
به دلیل فعالیت‌های آتشفشانی دو توده عظیم سهند و سبلان، زمینه ساز چشمه‌های آبگرم متعددی در این ناحیه شده اند به طوری که این منطقه مهمترین قطب آب درمانی ایران به حساب می‌آید.
آبگرم سرعین
زمانی که درجه حرارت آب حداقل 6 درجه سانتی گراد از متوسط سالانه هوای محیط بیشتر باشد، پدیده ای به نام چشمه‌ی آب گرم به وجود می‌آید. در ایران چشمه‌های آبگرم در گوشه شمال غربی (خوی- ماکو)، اطراف کوه سبلان (سرعین)، اطراف قله دماوند و اطراف شهر کرمان و تفتان است.
آب‌های گرم و معدنی از مهمترین منابع گردشگری در دنیا به شمار می‌آیند. سالانه هزاران نفر به عنوان گردشگری درمان و سلامت برای استفاده از این منابع به چشمه‌های آب گرم سفر می‌کنند که یکی از معروف‌ترین آنها سرعین است.
آبگرم گاو میش گلی
آبگرم گاو میش گلی در شهر سرعین وجود دارد که ارتفاع آن 1940 متر از سطح دریا است و دارای آبدهی 140 لیتر در ثانیه می باشد. این آبگرم دارای استخری روباز به مساحت 400 متر با عمق 130 سانتی متر که به صورت دائمی و جوشان در جریان است که دمای آب در حوض آن 46 درجه سانتی گراد است.
درگذشته آب گاومیش گلی از سمت جنوب شرقی وارد نهری می شد و به فاصله 150متری آسیابی را می گردانیدند که این آسیاب در آن ایام از گرانبهاترین آسیاب های آذربایجان به حساب می آمده زیرا بر خلاف آسیاب های دیگر آب آن در زمستان یخ نمی زده و در تمام 12 ماه سال کار می کرده است.
آب گاومیش گلی ترش مزه بیرنگ و کمی بودار است . آب گاو میش گلی به علت داشتن ترکیب کلروبی کربنات سدیم و کلسیم برای درمان بیماری های عمومی، بیماریهای سیستم حرکتی و بیماری های زنان، خنازیر و بیماری های قلبی و نیز تقویت عمومی بدن مفید است.
تپه چاقور چوقر
تپه ای دراین روستا به نام چاقور چوقر وجود دارد که در آن گونه های کمیاب خزنده گان مثل آفتاب پرست و سوسمار زندگی می کنند.
آبگرم سبلان
آبگرم سبلان بزرگ ترین مجتمع آب درمانی خاورمیانه در شهر سرعین ،با امکانات و استخرهای متعدد سرپوشیده و حوضچه های جکوزی، سونای خشک و بخار، دوش ها و وان های انفرادی متعدد، خدمات پزشکی و درمانی مجزا برای مردان و زنان، حوضچه های آب سرد، دوش های آب سرد و گرم، واحد جکوزی و بخش فیزیوتراپی است.
زیربنای آبگرم سبلان7000 مترمربع و در دو طبقه مجزا جهت پذیرایی و سرویس دهی برای مردان و زنان احداث شده است.
آبگرم بش باجیلار
یکی از قدیمی ترین آبگرم های سرعین آبگرم بش باجیلاراست که در قدیم به دره لر سویی معروف بوده است. وجه تسمیه نام آن به علت جوشیدن آبگرم از پنج مظهر در محل چشمه بوده که آن پنج خواهر یا همان بش باجیلار به زبان ترکی نام گرفته است. آب این مجتمع از 5 دهنه چشمه فوق الذکر و پمپاژ مقداری از آب گاومیش گلی تأمین می شود که آبدهی آنها روی هم رفته 13 لیتر در ثانیه و به صورت دائمی و جوشان است.
دمای آب بش باجیلار در حدود 35 درجه با ظاهری کدر، کمی ترش مزه و کمی بودار است که ترکیب آن از نوع کلر و بیکربنات سدیم و گرم است. از آبگرم بش باجیلارکه به لحاظ گنجایش دومین آبگرم شهر سرعین محسوب می شود و برای درمان بیماری های عمومی و تسکین دردهای عصبی و مفصلی استفاده می شود.
این مجتمع دارای استخر بزرگی به مساحت 288 متر مربع با عمق 120¬140 سانتی متر، تعداد 6 دوش انفرادی اجباری با دیوارهای کوتاه قوسی شکل16، دوش عمومی در مقابل دوش های انفرادی، سونای خشک و بخار هر کدام یک واحد، 6 واحد جکوزی در قسمت غربی استخر، خدمات پزشکی و درمانی و پارکینگ به عنوان دومین آبگرم شهر سرعین محسوب می شود.
دهکده صخره ای باستانی ویند کلخوران
ویند کلخوران دهکده ای سنگی با مجموعه ای از خانه های سنگی منفرد است که اغلب در زیر تپه ای به نام چله خانه قرار دارد که به صورت یک پدیده معماری و باستانی بی نظیر است. این دهکده در حدود پنج کیلومتری جنوب و جنوب غربی سرعین و در نزدیکی جاده اردبیل – نیر قرار گرفته است و خانه های سنگی در قوردی قیه، تپه چله خانه، قره قیه و مسجدیری قرار گرفته اند.
در دو کیلومتری شمال غرب روستای ویند کلخوران، تپه رسوبی بلندی وجود دارد که ضلع جنوبی آن از فرسایش بستر رودخانه بالیخلو به صورت دیوار مرتفعی درآمده است. دخمه سنگی با در ورودی و اتاقک چشمگیر، در ارتفاع تقریبی 50 متر از بستر رودخانه و بر سینه آن کنده شده است که در حاشیه این دخمه حروفی کنده شده که قسمت عمده آن از بین رفته است .
دهکده باستانی ویند کلخوران به دلیل تنوع زیاد خانه های سنگی می تواند از لحاظ تاریخی، باستانی و گردشگری به صورت یکی از کانونهای علمی، تفریحی و گردشگری در آید.
تپه باستانی آناهیتا
تپه باستانی آناهیتا ، در سمت غربی شهر سرعین قرار دارد و با شماره 1976 به ثبت آثار ملی رسیده است . از کاوش های انجام شده در این منطقه اشیا و سفالینه هایی به دست آمده که قدمت آنها به اواخر هزاره دوم و اول قبل از میلاد مسیح بازمی گردد. معبد آناهیتا سال ها محل عبادت و ریاضت مغ ها و موبدان زرتشتی بوده و این معبد و حوالی آن به نام ساری قیه ییلاق، آسایشگاه تابستانی حاکمان ساسانی بوده است.
سال ها معبد آناهیتا به عنوان مسجد استفاده می شده که بنا بر روایات در زیر این تپه و قلعه آن راه های زیرزمینی وجود داشته که خروجی یکی از آنها در محدوده میدان گاومیش گلی شهر سرعین است که اکنون مسدود است.در اوایل دهه 40 به علت ساختن یک منبع آب آشامیدنی روی تپه آناهیتا، بقایای دیوار قلعه و بنای موجود روی تپه از میان رفت.
پیست اسکی آلوارس
پیست اسکی آلوراس در فاصله 12 کیلومتری روستای الوارس و 24 کیلومتری سرعین قرار گرفته است و بزرگ ترین پیست اسکی در ایران است .
ازآنجایی که پیست اسکی آلوراس در ارتفاع 3200 متری از سطح دریا قرار دارد، به سبب بارندگی و برف فراوان در طول پائیز و زمستان و به جهت دیر ذوب شدن برف های این منطقه می تواند در حدود شش الی هشت ماه از سال مورد استفاده قرار گیرد که از این لحاظ در کشور در رتبه اول است.
آدرس سرعین:
سرعین شهری کوچک در ۳۰ کیلومتری غرب اردبیل است. این شهر به علت چشمه‌های آبگرم فراوان شهرت دارد و یکی از مناطق گردشگری در استان اردبیل است. شهر سرعین در ۰۴/۴۸ درجه طول شرقی و ۰۹/۳۸ درجه عرض شمالی با مساحتی بیش از ۱۲۸۰۰۰۰ متر مربع در ۲۸ کیلومتری غرب شهر اردبیل قرار دارد. ارتفاع متوسط شهر از سطح دریا ۱۶۵۰ متر می‌باشد.
